Betonreparatie
Sinds de oprichting in 1957 is Batec uitgegroeid tot één van de meest ervaren bedrijven op het gebied van betonreparatie. Door die jarenlange ervaring hebben wij veel nieuwe ontwikkelingen meegemaakt in de betonreparatie branche. De diverse schademechanismen zijn voor ons dan ook “gesneden koek”. Bij betonproblemen heeft Batec altijd wel een oplossing. Bijna alle constructies met betonschade kunnen met de juiste techniek en materialen hersteld worden, en dat is in veel gevallen niet slechter en ook kostentechnisch vaak veel interessanter dan de complete constructie vervangen. Bovendien “tegenwoordig ook niet onbelangrijk” renovatie is vaak veel minder belastend voor het milieu
Hoe ontstaat betonschade?
Een betonschade ontstaat niet zomaar, deze is ontstaan door een bepaalde reden. Dat kan zijn het gebruik een slecht product, een onjuiste verwerking van een product, een constructie of een uitvoeringsfout.
Als beton los komt te zitten dan is dit meestal het gevolg van roestende wapening die uitzet en daardoor op een gegeven moment het beton wegdrukt. Dit is dan de zichtbare schade. Wapening gaat echter niet zomaar roesten dit is een gevolg van een schademechanisme. Belangrijk is dus niet alleen de betonschade herstellen maar weten/onderzoeken waardoor de betonschade is ontstaan en de reparatiemethode aanpassen aan het betreffende schademechanisme.
Verschillende schademechanisme
Het belangrijkste schade-mechanisme voor gewapend beton is het roesten van de wapening. In gezond beton roest staal niet. Het staal wordt tegen roestvorming beschermd door een stabiel oxidelaagje. Carbonatatie van het beton en een te hoge concentratie chloride in het beton zijn twee mogelijke oorzaken van aantasting van het wapeningsstaal.
Carbonatatie treedt van nature op in beton. Tijdens de verharding van het beton ontstaat calciumhydroxide (uit cement) wat reageert met kooldioxide uit de atmosfeer. Calciumhydroxide zorgt voor het alkalische milieu in het beton en beschermt zo de wapening. Door de carbonatatiereactie daalt de pH-waarde uiteindelijk tot onder de 8 à 9, waardoor corrosie van de wapening (betonrot) mogelijk wordt. Carbonatatie is herkenbaar aan scheuren in het betonoppervlak in combinatie met afgedrukte schollen beton, de roestende wapening komt bloot te liggen.
Chloride-indringing komt meestal voor in zeeklimaat of op plaatsen waar zout gestrooid wordt zoals bruggen. Betonrot komt ook voor in betonsoorten waar de voorgeschreven hoeveelheid verhardingsversneller calciumchloride (CaCl2) overschreden werd. De chloride werd in dat geval bij het maken van het element toegevoegd als bindingsversneller. Dit is in de hedendaagse bouw niet meer toegestaan. Chlorideschade is herkenbaar aan donkerbruine roestvlekken op het oppervlak van het beton. De roestproducten vloeien uit via poriën of door scheuren in het beton. In een verder gevorderd stadium raakt ook het beton beschadigd en kunnen roestputten in de wapening zichtbaar zijn. De schade aan de wapening vormt vaak een groter probleem dan de schade aan het beton.
Chemische aantasting
Schade aan beton kan ook worden veroorzaakt door chemische reacties tussen stoffen die aanwezig zijn in de cementsteen en de toeslagstoffen. Een hoge vochtigheid is daarbij een voorwaarde. De aantasting leidt onder andere tot uitzetting, scheurvorming en uitspoeling van reactieproducten. Ettringietvorming en alkali-silicareactie zijn de belangrijkste vorm van chemische aantasting. Ettringietschade is herkenbaar aan microscheuren in de cementsteen en aan het verlies van samenhang. De cementsteen krijgt een wittig uiterlijk en verpulvert, waarbij er grindkorrels los komen te liggen. Ook kunnen grotere scheuren ontstaan, die het beton een gelaagd uiterlijk geven.
Ettringietschade is herkenbaar aan microscheuren in de cementsteen en aan het verlies van samenhang. De cementsteen krijgt een wittig uiterlijk en verpulvert, waarbij er grindkorrels los komen te liggen. Ook kunnen grotere scheuren ontstaan, die het beton een gelaagd uiterlijk geven.
Bij de reactie tussen granulaten en alkaliën (NaOH en KOH) in cement wordt een silica-gel gevormd. Deze gel neemt veel water op, en zet dus sterk uit. Het kan het beton beschadigen. Alkali-silicareactie is herkenbaar door verlies van samenhang. De aantasting begint aan het grensvlak van bepaalde toeslagkorrels, waardoor er gescheurde korrels zichtbaar worden. Door de uitzetting van het beton ontstaat er een karakteristiek scheurpatroon, een craquelé van min of meer evenwijdig lopende scheuren, die onderling zijn verbonden via dwarsscheuren. Vanuit de scheuren vindt vaak uitscheiding van witachtige gel plaats.
Fysische en mechanische aantasting
Scheuren in beton kunnen verschillende oorzaken hebben. Er kunnen scheuren ontstaan door thermische werking als er vervormingen worden verhinderd. Het uitzetten en krimpen van beton (overigens minimaal) is normaal en moet in de constructie ruimte krijgen. Om deze bewegingen te maken, zijn bijvoorbeeld prefab balkonplaten ook altijd op vilt opgelegd. Uitdrogingskrimp kort na de bouw is een andere mogelijkheid. Ook mechanische overbelasting kan een oorzaak zijn voor het optreden van scheuren in het beton of de combinatie met andere materialen, zoals stalen delen, bevestigingsmiddelen en metselwerk.
Afgesprongen betonschilfers en scheuren kunnen wijzen op vorstschade of dooizoutschade. Doordat er door middel van scheuren water kan indringen in het beton, kan dit water in de winterperiode bevriezen. Het bevriezen van water heeft een volumevergroting van het water tot gevolg, waardoor, als het water/ijs niet op een andere manier zijn weg kan vinden uit het beton, het bevriezen ervoor zorgt dat er betonschilfers afgedrukt worden.